Bir akşam işten çıkıp yorgun bedeniniz ve kafanız acaba ne kadar adapte olabilecek kaygısıyla bir oyuna gitmişsinizdir. Fena zamanların gündemleri, bitmeyen koşturmacalar ve kaotik gündelik, iyilik halinin hem toplumsal hem bireysel imkansızlığı ile uçları sivrilerek çerçevelenmiş kafanız; handiyse katılaşmış, kabalaşmış göğsünüz oyundan çıktığınızda bir bakarsınız, hani anne muhallebisi tadında yumuşamış, lezzetlenmiş, içiniz sıcacık olmuş. Evvela bu insaniliği beslediği için ‘Bir Terennüm’e minnet doluyum.
Bir Terennüm’de üç nesil bir aile hikayesini, sokağa çıkma yasağı ilan edilmiş iki gecenin akışında izliyoruz. Merkezde, 1970’lerde babaannesine bakan genç torunken, 2020’lerde torunu tarafından bakılan yaşlı dede Ali İhsan. Sıcak sarıdan mavi-beyaza geçişler, sabit telefondan cep telefonuna evrilen aramalar, gazete-radyodan sosyal medya, Whatsapp’a dönüşen haber alışkanlığı, dil ve tonlamadaki değişimler derken ince ince, yumuşak yumuşak tarih çizgisinde bir ileri bir geri 50 yıllık sıçrayışlar yaşıyoruz. İstanbul’un Çamlıca’sında bir babaanne evindeyiz; kristal bardaklar, örgü battaniye, dantel örtüler, Alman berjer koltuk derken dekor bizi zaten oyunun başından hanenin içine alıyor. Beyati Yürük Semai kulağımızda. Sonra o küçük salonda, demansın sanrılarıyla boy gösteren çevre karakterler, hikayeyi iki kişinin ortaklığından da çıkarıyor; zaman ve mekan daha da kırılıyor, genişliyor. Bir ailenin hikayesiyle toplumsal tarihimizin içinde dönemler arası seyahat ediyoruz. Odanın camından köprü inşaatı görünüyor, telefon kablolarını sarmal dolayıp her yere ulaştırmanın mümkünlüğü dilimizde. Seniha Hanım yakınıyor, Halit bir mektup dahi yazmamış. Odanın penceresinde led lamba seli köprü görünüyor, kablosuz ve çiğ ışıklı bir akşamda virüs tehdidi ve kalp ağrısıyla camdan bakıyoruz. Ali İhsan, açma şifresini hatırlamadığı cep telefonunda Seyhan’dan mesaj var mı diye merakta. Şarkıda, bir anlamı olsun olmasın, bazı sözcük ya da öbeklerin arka arkaya tekrarlanmasına denirmiş terennüm. İşte bu oyun da, bir küçük salon, içinde dem vurulan mazi ve bugün; değişmezleri ve değişenleriyle hafızamızdaki ortaklıklara, yiten ve yeni katılanlara bir terennüm tutturuyor.
