İNSANLAR MEKANLAR NESNELER: BİR VAROLUŞ MÜCADELESİ VE BAĞIMLILIKLARIMIZIN HİKAYESİ

Yutmak tiyatro oyunu ile adından çokça söz ettiren, Afife Tiyatro Ödülleri ve Direklerarası Tiyatro Ödülleri'nde En Başarılı Kadın Oyuncu ödülünü kazanan, son olarak da tiyatro sahnesinde Alice Müzikali’yle gördüğümüz ve sinema sahnesinde de Kuru Otlar Üstüne filmindeki etkileyici performansı ile 2023 Cannes Film Festivali'nde En İyi Kadın Oyuncu ödülünü alarak hepimizi gururlandıran Merve Dizdar, yeni ve etkileyici bir oyunla karşımıza çıkmaya hazırlanıyor.

Harika Şeyler Listesi, Akciğer, Bir Istakozu Öldürmenin En İnsancıl Yolu oyunlarının yazarı olarak hatırladığımız İngiliz yazar ve yönetmen Duncan Macmillan’ın yazdığı İnsanlar, Mekanlar, Nesneler; bağımlılıklar ve kimlik üzerine düşündüren ve rehabilitasyon süreçlerinde yaşananları sıra dışı bir şekilde anlatan, hayatın içinden sarsıcı bir modern trajedi. Oyun, bağımlılığın insanları, mekanları ve nesneleri yani kısacası hayatın her yönünü nasıl etkilediğini vurgulayarak bağımlı olma temasını etkileyici bir şekilde işliyor. Macmillan'ın metni oldukça dürüst ve gerçekçi; bir anda izleyiciyi iyileşmek için yüzleşmek zorunda kalınan kuralların, sorumlulukların ve sert gerçeklerin mücadelesine sokuyor. Dünyada birçok ülkede sahnelenen oyun, ülkemizde Rönesans Gayrimenkul’ün ana sponsorluğunda IdPro & Zorlu PSM & Omnia Yapım yapımı olarak izleyici karşısına çıkıyor.

Modern hayatın bağımlılık sorununu işleyen İnsanlar, Mekanlar, Nesneler’in ana karakteri bağımlılıklarıyla mücadele eden ve grup terapilerine katılan bir kadın. Merve Dizdar’ın canlandıracağı bu karakter, dürüst olmak için mücadele eden kendisiyle ve çevresiyle sürekli savaş halinde olan, büründüğü farklı kişiliklerle gerçekle hayal arasında sürekli gitgeller yaşayan bir oyuncu. Karakterin bir oyuncu olması da tesadüf değil; aslında hayatın içinde de farklı maskeler taktığımıza ve farklı kişiliklere büründüğümüze yönelik güçlü bir gönderme içeriyor. Etkileyici ve duru oyunculuğuyla tiyatro sahnesinde de mutlaka izlenmesi gereken Dizdar, yine izleyiciye güçlü ve katmanlı bir performans vadediyor.

Oyun, bağımlılığının altında yatan gerçek sebeplerin su yüzüne çıkmasıyla aslında farklı tür bağımlılıkların sürekli gündemde olduğu modern çağdaki yaşamlarımızı da sorgulamamıza neden oluyor. İzleyiciyi bağımlı olunan maddelerin anlık tatmininin, toplumsal hayatın temposundan ve sürekli taleplerinden geçici bir kaçış mı sunduğu sorusuyla yüzleştiriyor. Gerçekler, gerçeklerle yüzleşebilme ve yalanlar üzerine düşündüren ayrıca toplumsal yaşam unsurlarının eleştirisini de sunan katmanlı kurgusuyla İnsanlar, Mekanlar, Nesneler izleyiciyi düşünceler denizinde sert dalgalarla baş başa bırakacak gibi.

"İnsanlar, Mekanlar, Nesneler"i farklı ve vurucu kılan şeyler arasında, psikolojik derinliği ve gerçekliğe dayanması da yatıyor. Duncan Macmillan'ın güçlü metni bağımlılığa karşı kolay çözümler sunmuyor veya iyileşmeyi romantize etmiyor; bunun yerine iyileşmenin karmaşık, pek de doğrusal olmayan yolunu çıplak bir dürüstlükle işliyor. Oyunun bir diğer vurucu tarafı da oyun içinde oyun hissi yaratacak olması diyebiliriz. Rehabilitasyon ve grup terapisi anları, izleyiciye adeta oyun içinde oyun izliyor hissini vererek, gerçeklik ve performans arasındaki ince çizgiyi sorgulatacak, yadırgatıcı bir his oluşturacak gibi görünüyor.

Zorlu PSM’nin 12. sezon programı açıklandığından bu yana dört gözle beklenen oyunlar arasında yer alan yapım; Kızlar ve Oğlanlar, Kalp, Evlat, Balina ve yine kadrosunda Merve Dizdar’ı bulunduran Yutmak gibi başarılı oyunların yönetmeni İbrahim Çiçek tarafından yönetiliyor. 13 Ocak'ta prömiyerini yapacak İnsanlar, Mekanlar, Nesneler’in kadrosunda Merve Dizdar’ın yanı sıra Nihal Koldaş, Selçuk Borak, Kerem Arslanoğlu, Bora Akın ve Ferhat Güneş de yer alıyor.

Son olarak şunu söyleyebiliriz ki; "İnsanlar, Mekanlar, Nesneler" sadece bağımlılığı anlatan bir oyun değil; insanlık durumları ve varoluşsal krizler hakkında da dokunaklı bir yorum. Zihinsel sağlık, kimlik ve genellikle göz ardı edilen iyileşme süreçleriyle ilgili herkesi düşünmeye davet ediyor. Bir yeniden doğuş ve umut hikayesi olarak da tasvir edebileceğimiz oyun; önyargıları, ilişkileri sorgulayan ve izleyiciyi empatiye teşvik eden düşündürücü ve mutlaka izlenmesi gereken bir yapım.