“Bu dünyada kadın olmanın gereği, var olmak istiyorsan yanman gerek. Yanarken peşinden gelenlerin yolunu aydınlatman, kendini feda etmen gerek.”
Bu sözler tiyatro sahnesinde yaktığı ateşle nice kadının hayallerine bir adım daha yaklaşmasını sağlayan, onları nice oyunla buluşturan Afife Jale’ye ait. Büyük, sıra dışı, güçlü, azimli ve her daim etkileyici. Bu evrenin ilham perilerinden biri daha gerçeğe kavuşuyor, Afife sanatçının sihrini yaymak ve sırrına ulaşmak isteyen herkes için Kia sponsorluğunda Zorlu PSM’ye taşınıyor. Bir çift sihirli ayakkabı ve bolca hayal eşliğinde siz de bu akılalmaz dünyaya buyurun.
1902 doğumlu Afife Jale, ilk defa İstanbul Kadıköy’de birçok neslin hafızasına Rexx olarak kazınan mekânın Apollon Tiyatrosu olduğu dönemde çıkıyor sahneye. Sadece sahne yasakları değil Dârülbedâyi’de aldığı tiyatro eğitimi dolayısıyla ailesinden gördüğü ithamlar da onu yıldırmıyor ve Yamalar adlı oyunda ilk rolünü kapıyor. Ama tarih acımasız, o dönem müslüman kadınların sahneye çıkması katiyen istenmiyor. Bu yasağı diğer pek çok “OLMAZ!” gibi kayıtsızca yok sayan Afife’nin başı sıkça polisle belaya giriyor ve sahneye gizlice çıkmak durumunda kalıyor. Polislerden kaçsa da peşini bırakmayan başka talihsizlikler ve Dârülbedâyi’den atılması sonucu bu eşsiz ruh tiyatro sahnesine hüzünlü bir veda busesi konduruyor.
İşte aradan geçen yaklaşık 100 yıllık bir zamandan ve geçmişin tekerrürü değil bu kez iade-i itibarından sonra Afife Jale’ye adanan bir oyun çıkıyor ortaya. Kadının sahneye çıkmasına, göz önünde olmasına, yasak koyan düzene başkaldırısına çağdaş bir yorum getiren Afife, Demet Evgar’ın şahane performansıyla buluşuyor. Tiyatroya kuşaklar boyu ilham veren Jale; Macbeth, 39 Basamak, Hedda Gabler gibi tadı damakta kalmış sayısız oyunla yıllardır sahneyi arşınlayan Evgar’a bir meşale uzatıyor. Ateşi hepimizi kül etsin diye.
Yönetmenliğini Serdar Biliş’in üstlendiği Afife’nin proje tasarımı da Serdar Biliş ve Demet Evgar’a ait. Selin Cankı Ceylan’ın yazdığı kurmaca oyunda hayali bir kumpanyanın başına gelenler ve inatla dünyanın başına örecekleri çoraplar gün yüzüne çıkıyor. Tilbe Saran, Necip Memili, Bora Akkaş, İdil Sivritepe, Bedir Bedir, Orkuncan İzan, Bilge Çınar, Kerem Arslanoğlu, Atılgan Gümüş, Öyküsu Okur, Besma Seiba gibi tiyatroyla hemhâlliği malum olan yıldız bir ekip de Demet Evgar’a eşlik ediyor. Tuluğ Tırpan’ın müziklerini bestelediği oyunun şarkı sözlerini müzisyenliğin ötesine geçerek her evden kırık kalplere kondurduğu bir melodi taşan Sezen Aksu yazıyor.
Afife olmak ya da olmamak! Ölmek ya da ölmemek! Sakın’lara müsaade etmemek! Kemiklerine kadar dolan kıvılcımı büyütmek! Görünmek, onlara inat görünmek! Afife hayatta kaybetmeyi göze alan ve ancak bu sayede unutulmaz kalan herkes ve her şey için 14 Eylül’de Zorlu PSM’de olacak.
