ÇOCUK ODASINDA KARANLIK BİR MASAL: MEDEA

“Ölmüşler, ölmemişler fark etmez! Sonuçta bir ara yaşadılar.”

Antik Yunan tragedyalarından biri olan Medea üzerinde bugüne kadar ve hala çokça tartışılan birçok konu vardır. Euripides’in kaleminden çıkan bu mit; ihanetin, tutkunun, intikamın karanlık boyutlarını ele alır. Göz alıcı ve yetenekli bir büyücü olan Medea, Yunan mitolojisinin en karmaşık ve trajik figürlerinden biridir. Kurnazlığını ve büyüsünü kullanan Medea, Iason'a Altın Post arayışında yardım eder, ona olan sevgisi yüzünden ailesine ve vatanına meydan okur. Iason ve Medea birlikte kaçarlar. Aşk ve sadakat sözleriyle birbirlerine bağlanırlar. Ancak Iason'ın güç ve statü için Korint prensesi ile evlenmek isteyerek ona ihanet etmesiyle Medea'nın hikâyesi karanlık bir hal alır. Öfke ve umutsuzluğa kapılan Medea, yüzyıllar boyunca hikaye anlatıcılığında yankılanan tüyler ürpertici bir intikam alır: Medea'nın intikamı hem korkunç hem de unutulmazdır: Iason'ı mümkün olan en derin şekilde yaralamak için çocuklarını öldürür. Bu bir ihanet, intikam ve öfkenin yıkıcı bedellerinin hikayesidir.

Zorlu PSM %100 Studio sahnesinde, bu zamansız trajedi; Hira Tekindor’un yönetmenliğinde, oyun yazarları Kate Mulvany ve Anne-Louise Sarks, oyuncular Defne Kayalar, Abdullah Burak Kaya, Ayaz Çoban, Ayaz Gülşen ve Tarık Sarıyar tarafından yeniden yorumlanıyor. Bu modern uyarlama Medea hikâyesini iki çocuğun perspektifinden bizlere anlatıyor. Ebeveynlerinin ilişkisi arka planda çözülürken yatak odalarına hapsolmuş iki kardeşin gözünden bakıyoruz hikayeye. Uyarlama, Medea efsanesinin derinliklerine inmeden çocukların bakış açısına ve çevrelerindeki kargaşayı anlamlandırma çabalarına odaklanıyor.

Medea Efsanesine Yeni Bir Perspektif

Oyunun tamamı bir çocuk odasında geçiyor; özenle tasarlanmış oda, masumiyet ve sıcaklık hissi uyandırıyor: ikiz yataklar, renkli posterler ve bir çalışma masası, güvenli ve besleyici olması gereken bir dünyayı çağrıştırıyor. Fakat bu alan iki kardeş için bir hapishaneye dönüşüyor; iki kardeş Jasper ve Leon’un zaman geçirmek için yaptıkları eğlenceli girişimler, odanın dışındaki gerginlikle keskin bir tezat oluşturuyor. Çocuk odası, bazen mekanı adeta bir gezegene dönüştüren aydınlatma tasarımıyla öne çıkıyor. Bu tasarım, tüm bu kaos içinde çocukların masumiyetinin ne kadar kırılgan olduğunu etkileyici bir şekilde öne çıkarıyor. İki kardeş, anne ve babalarının kavgalarına maruz kalırken, kendi aralarında oyunlar, ebeveynleri hakkında konuşmalar yoluyla yaşadıkları durum içerisinde kendilerini ifade ediyorlar. Çocuk oyuncular bu karakterleri canlandırırken harika performanslar sergiliyorlar. Diyalogları, çocukların yetişkin sorunlarını anlamak için sarf ettikleri çabayı yansıtıyor. Anneleri, babalarının evden ayrılacağını ve babalarının hayatlarına bir "arkadaş" kavramının gireceğini söylediğinde, iki kardeşin tepkileri şaşkınlık ve kabullenmenin tuhaf bir karışımı oluyor. Bu durum, onların ihanet kavramını sınırlı bir şekilde anlamalarını gözler önüne seriyor.

‘’Öfkem aklımdan daha güçlü ve odur insanlara en büyük kötülükleri yaşatan.’’

Hikaye, Medea’nın (Defne Kayalar) çocuklarına, babalarının yeni partnerine bir hediye götürmeleri için hazırladığı kutuyu odaya getirmesiyle bir çıkmaza giriyor. Kutudan gelen kimyasal kokusu, kutunun içeriğine dair ince bir ipucu veriyor ve çocukları tedirgin edici bir atmosfere sokuyor. Anne iki bardakla odaya geri döndüğünde olaylar beklenmedik bir şekilde doruk noktasına ulaşıyor. Oyunun bu anları, Medea efsanesinin trajik yönlerini sahneye taşıyor. Hikaye, Medea mitinin etrafında şekillenirken, karakterin motivasyonlarına ve duygusal dünyasına derinlemesine bir giriş yapmıyor. Orijinal mite aşina olmayan seyirciler için bu anlamda hikayenin bazı alanları bulanık kalabilme potansiyeline sahip.

Hikayeyi çocukların gözünden anlatma fikri, hem yenilikçi hem de etkileyici bir yaklaşım sunuyor. Bu seçim, yetişkinler arasındaki çatışmaların masumlara verdiği zararları öne çıkarıyor ve odağı Medea'nın intikamından çocukların deneyimlerine kaydırıyor. Çocuk oyuncular; Jasper ve Leon’un eğlenceli dostluklarını ve ebeveynlerinin ayrılığını yavaş yavaş fark etmelerini başarıyla yansıtarak oyunculuklarıyla özgün bir anlatım sergiliyor. Doğal ve etkili performansları, onların geleceğin başarılı oyuncuları olarak yeteneklerini ve potansiyellerini gözler önüne seriyor.

Dekor ve Işık Tasarımı

Dekor ve ışık tasarımı da hikayenin güçlü bir parçası olarak dikkat çekiyor. Mekânın ışıklandırma yoluyla dönüştürülmesi, çocuksu bir merak uyandırırken, hikayenin sert gerçeklikleriyle çarpıcı bir tezat oluşturuyor. Bu görsel unsurlar, anlatının duygusal etkisini daha da güçlendiriyor ve sahneye etkileyici bir atmosfer katıyor. Dönüşümlü bir cast şeklinde rol alan çocuk oyuncular; Abdullah Burak Kaya, Ayaz Çoban, Ayaz Gülşen ve Tarık Sarıyar, doğal ve akıcı performanslarıyla ön plana çıkıyorlar. Her bir oyuncu, yaşlarına rağmen çok özgün ve yapaylıktan uzak bir oyunculuk sergiliyor. Repliklerini hatasız bir şekilde aktarmaları ve sahnedeki enerjileri, hikayenin ve karakterlerin inandırıcılığını artırıyor. Anne rolünde Defne Kayalar, çaresizliği ve öfkeyi derin bir duygusallıkla yansıtarak hikayenin merkezindeki duygusal gerilimi zirveye taşıyor.

Kate Mulvany ve Anne-Louise Sarks’ın birlikte yazdığı bu modern uyarlama, tragedyayi bilinen formatın dışına çıkarıyor. Avustralyalı iki yazar, klasik bir miti, çocukların masumiyeti ve bir ailenin dağılışı üzerinden modern bir dönemin gözüyle yeniden yorumluyor. Mulvany uyarlama aşamasındaki hislerini şu şekilde anlatıyor:

‘‘Tarih boyunca en kötü şöhrete sahip anne hakkındaki hikayeyi anlatma görevi bize verilmişti. Ya da bizim durumumuzda Medea’nın çocuklarınnın hikayesini anlatmak - diğer güncel uyarlamalarda yok sayılan ve hikayenin merkezinde olan iki ruhu. (...) Bu uyarlama özünde hala Medea, ancak ilk kez çocukların konuştuğunu duyuyoruz. Onların oynamasını, gülmesini, şakalaşmasını, ağlamasını ve kendi varoluşlarını sorgulamalarını görüyoruz. Daha da önemlisi, tarihte kimsenin yapmadığı bir şekilde, son saatlerini onlarla geçiriyoruz.’’

Sarks: ‘‘Çocukların sahneye çok özel bir enerji kattığına inanıyorum. Oynadıkları oyunlar ve içtenlikleriyle adeta havanın kalitesini değiştiriyorlar ve bu yaklaşım çalışmamızın merkezindeydi.’’

Bu modern uyarlama, klasik Medea hikayesini hem dönemin toplumsal dinamiklerine hem de bireysel trajedilere dair farklı bir bakış açısıyla yeniden şekillendiriyor. Mulvany ve Sarks’ın iş birliği, trajediyi sadece bir kadının öfkesinin değil, aynı zamanda kaybolan masumiyetin ve parçalanan ailelerin hikayesi olarak sunuyor.

BUNLAR DA İLGİNİ ÇEKEBİLİR