MODERAT: HENÜZ YAZILMAMIŞ BİR FİLMİN IŞILDAYAN SES EVRENİNDE

TUVANA ADALI - BANT MAG.

Modeselektor ikilisi Gernot Bronsert ve Sebastian Szary ile Apparat’ın Sasha Ring’inin birleşimiyle oluşan Moderat; eterik vokaller ve elektronik ses manzaralarını duygu yoğunluklu bir pop ile birleştirdiği özgün sonik dünyasıyla 24 Haziran Cumartesi akşamı PSM Loves Summer by %100 Müzik kapsamında Turkcell Sahnesi'nde olacak. Biletler burada, konser öncesi grubun geçmişi ve bugününe hızlı bir bakış ise hemen aşağıda.

Üçlünün kendi tanımlarıyla “Moderat’ın ne olabileceğine dair ihtimalleri aradığı” ilk albümleri “Moderat”, 2009 çıkışlıydı. Görsel-işitsel bir manifesto gibi tınlayan albüme Berlin’in önde gelen tasarım kolektifi Pfadfinderei imzalı 10 video eşlik ediyordu. 2013 çıkışlı ikinci albüm “II” ise grubun hâlâ kullanmayı sürdürdüğü, müziklerinin karakteristik bir özelliği hâline gelmiş “resampling” tekniğinin araştırmalarını içeriyor. Bu tekniği seslerin kullanılmış, eskimiş bir kıvama gelmesi için kullanıyorlar ve eskisi gibi tertemiz bir elektronik sesle ilgilenmediklerini belirtiyorlar.

Üçlemeyi tamamlayan albüm “III” ise 2016’da yayımlanıyor. Moderat, ilk yıllarından itibaren en büyük müzik festivallerinde yer almak üzere dünyayı köşe bucak turlamaya ve elektronik müzik dünyasında oldukça başarılı bir iz bırakmaya koyuluyor. Ta ki 2017’de Berlin’de verdikleri 17 bin kişilik bir konserde uzunca bir süre üretimlerine ara vereceklerini açıklayana kadar

Grup üyeleri verdikleri bu aranın ne kadar süreceğini o sırada kendileri de tam olarak bilmediklerini söylüyor. Ancak her zaman geri dönmeyi planlamış olduklarını, bunun hiçbir zaman bir veda olmamış olduğunu da ekliyorlar. Nitekim yaklaşık iki sene sonra yeniden buluşma adımlarını atıyorlar. Bu sürecin sonucu olarak ise 2022 çıkışlı dördüncü albümleri “MORE D4TA” ile karşılaşıyoruz

Böylesi uzun bir ara aslında Moderat’ın kişisel tarihine hiç de yabancı değil. Modeselektor ve Apparat ilk kez 2003 yılında “Auf Kosten der Gesundheit” uzunçalarını kaydetmeleriyle bir araya gelmiş, ardından ilk albüm yapılana kadar birkaç senelik bir uzaklaşma yaşanmıştı. Bu sürede kendi projelerine odaklanan müzisyenler, Moderat çatısı altındayken de genellikle birbirlerinden ayrı yerlerde ya da yan odalarda çalıştıklarını belirtiyorlar. Ayrı ayrı üzerinde çalışarak geliştirdikleri parçaları sonradan birleştirmeleriyle özgün bir çalışma metoduna da sahipler.

Grubun pandemi döneminde yapımına giriştiği dördüncü albüm “MORE D4TA”, zamanın ruhunu ve grup üyelerinin içsel deneyimlerini yansıtacak şekilde izolasyon ve özellikle bilgi fazlalığına maruz kalma hâlini konu alıyor. Monkeytown Records, etiketini verdiği albüm hakkında şöyle diyor:

Yaklaşık 20 senenin büyük çoğunluğunu beraber müzik yaparak geçirdikten sonra tamamen kendilerine özgü bir ses ve estetik oluşturdular. ‘MORE D4TA’; yaratıcı olarak enerji deposunu yeniden doldurmuş, kendini hünerlerine tamamen adamış bir grubu sergiliyor.

“MORE D4TA”, Moderat’ta genellikle şarkı yazarlığından sorumlu olan Sasha Ring’in baba olduğu ve sıklıkla Berlin’deki Gemäldegalerie müzesindeki resimlere sığındığı farklı, yeni bir dönemin yumuşak ve taze soluğunu da içinde barındırıyor

“MORE LOVE” parçası Boticelli’nin “Venüs’ün Doğuşu” tablosundan ilham alıyor. Sözlerini ise Ring’in eşiyle birlikte yazdığı, kadınların gece tek başına dans etmeye çıkma deneyimine ışık tutuyor. “COPY COPY”nin ardında ise Francis Bacon’ın bir takıntı hâline getirerek 50 kez baştan çizdiği “Velázquez” tablosu yatıyor. Sasha Ring, tekrarın mükemmele mi yoksa deliliğe mi götürdüğünü sorguladığı şarkıda bu soruya bir yanıt niteliğinde tek/ilk seferde kaydettikleri vokalleri kullanmış.

Monkeytown Records, Moderat’ın ses dünyası ve müzik tarzına dair de çarpıcı bir tanımlama getirerek capcanlı bir analoji oluşturuyor, “Tam olarak dans müziği denemez ama gecenin karanlığında en parlak şekilde ışıldayan bir şey; zengin melodiler ve (Sasha) Ring’in eterik vokalleri neredeyse karanlıkta kendi ışığını saçan canlı bir organizma gibi.” Canlı organizmanın kendisi ise yarattıkları müziğin sinematik özelliğine vurgu yaparak, “Dört albümden sonra hala henüz yazılmamış bir filmin müziği” şeklinde bir tanımlama getiriyor.

Dört albümden sonra hala henüz yazılmamış bir filmin müziği

Film müziği demişken, Moderat’ın akıllarda iz bırakan canlı performanslarına da değinmenin tam sırası. İşitsel atmosfere eşlik eden video ve ışıklarla görsel bir yolculuğun da garantisini veren üçlü, sahnede olmalarını sinema/tiyatro ile kıyasladıklarını ve bunun müziğini yaptıklarını söylüyor. Bir albümün tamamını tek bir soundtrack gibi düşündüklerini ve sahneye çıktıkları zaman bunun eski şarkılarını da kapsayarak nasıl işleyeceği üzerine çalıştıklarını da ekliyorlar. Bu noktada dinleyici olarak sahnede an be an dönüşen, gerçek anlamda canlı bir deneyimin parçası olmak ve bu sürece tanıklık etmek epey heyecan verici duyuluyor.

Moderat 24 Haziran akşamı, Mart ayında Hong Kong’da start veren turnesinin yaklaşık üçüncü ayını doldururken İstanbul’a varmış olacak. Bu tur aynı zamanda grubun 2023’te yayımlanan “EVEN MORE D4TA” remix albümünü de içeriyor. Konserlerine teknik ve stil açısından değişiklikler geldiğini belirttikleri tur kapsamındaki konserde; MORE D4TA’nın orijinal ses dünyasına bükülmeler getirerek Moderat evreninin genişlemesine vesile olan remix albümünün etkileri de hissedilecek.